Terapia poznawczo – behawioralna
Skuteczna psychoterapia, to niewątpliwie taka, która prowadzi do zaprzestania nałogu i pozwala przez długi czas wytrwać w abstynencji. Dlatego ważne jest skoncentrowanie się w niej na zachowaniach osoby uzależnionej, jak i na sposobie myślenia. Terapia behawioralno-poznawcza.
Stąd Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych rekomenduje terapię poznawczo – behawioralną, jako najskuteczniejszy sposób leczenie alkoholika czy hazardzisty. Taka terapia polega bowiem na zmianie sposobu myślenia (sfera poznawcza) i na zmianie zachowania (część behawioralna).
Terapia poznawczo – behawioralna. Zmienić myślenie osoby uzależnionej.
Trwając w nałogu, osoba uzależniona często nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo sama kreuje rzeczywistość. Rzeczywistość, w której jedynym rozsądnym wyjściem z każdej sytuacji czy z każdego problemu jest sięganie po używkę czy wykonywanie jakiejś czynności (np. gry hazardowe).
Wszystko dostosowuje do własnego światopoglądu, nie zauważając, jak łatwo sama siebie pogrąża w nałogu. Takie błędne myślenie jest jednak problematyczne nie tylko w samej fazie leczenia nałogu, ale przede wszystkim w okresie utrzymaniu abstynencji.
Alkoholik nie umiejąc sobie np. poradzić z przeświadczeniem, że odmawianie jednego kieliszka na przyjęciu czy podczas towarzyskiego spotkania z kolegami jest takie niemęskie. Bądź, że wszyscy niepijącego alkoholika uważają za dziwnego i męczącego, zaczyna się zastanawiać czy w ogóle warto odstawić alkohol.
A co ważniejsze analizuje, co mu dała terapia odwykowa. Jeśli nie zmieni sposobu myślenia, szybko dojdzie do przekonania, że nic i wróci do nałogu.
Dlatego terapia poznawczo – behawioralna zakłada wyłonienie tych obrazów i odpowiednie ich przepracowanie, tak by nie utrudniały przeprowadzenia całej terapii. Co jednak jest ważne, w ramach leczenia, terapeuta nie narzuca osobie uzależnionej schematów myślenia. Jedynie pracuje z nią tak, by mogła ona sama wytworzyć sobie nową rzeczywistość, w której będzie umiała się na przyszłość odnaleźć.
Nacisk na zachowanie czy myślenie?
Terapia odwykowa, w tym również behawioralno – poznawcza nastawiona jest na indywidualny tryb pracy z uzależnionym. Dlatego podejmując leczenie alkoholika czy hazardzisty, terapeuta musi najpierw poznać jego cele, potrzeby i oczekiwania, do których dostosuje program. Ten program może być bardziej poznawczy bądź bardziej behawioralny, ale zawsze będzie miał jeden cel – pomóc w walce z nałogiem i w utrzymaniu abstynencji. Terapia koncentruje się na „tu i teraz”, pomaga rozwiązywać problemy i spojrzeć na nie zarówno z pozytywnej. Jak i negatywnej strony, ukazując pacjentowi różnice i pozwalając mu decydować, z których schematów chce korzystać.