Co powoduje uzależnienia? Uzależnienie jest to choroba ośrodkowego układu nerwowego, która opiera się na przymusie stosowania danej substancji tudzież wykonywania jakiejś czynności, nad którą nie mamy kontroli. Choroba ta niszczy życie chorego i utrudnia mu codzienne funkcjonowanie. Człowiek może uzależnić się od wielu rzeczy, a pozbycie się nałogu wymaga pomocy specjalisty.
Jakie są rodzaje uzależnień?
Często przyczyną nałogów jest przebywanie w pewnych kręgach kulturowych, przynależność do określonych grup społecznych. Z tego względu możemy wymienić kilka rodzajów uzależnienia:
1.Uzależnienie fizyczne, inaczej określane jako fizjologiczne. Jego objawem jest potrzeba zażywania środków psychoaktywnych i wzrastająca tolerancja na przyjmowanie większych dawek substancji, które przynoszą lepszą efekty. W chwili odstawienia środka odurzającego czy też zaprzestania wykonywania danej czynności osoba chora zaczyna zmagać się z zespołem abstynencyjnym.
2.Uzależnienie psychiczne – symptomem uzależnienia psychologicznego. Jest to wzrost popędu związany z poszukiwaniem środka uzależniającego, konieczność wykonywania danej czynności czy też przyjmowania określonej substancji psychoaktywnej. Osoba uzależniona nie może zaprzestać szkodliwych zachowań czy też zażywania substancji. Towarzyszą jej natręctwa myślowe, zmiana zainteresowań, ponadto skupia swoją uwagę jedynie na nałogu.
3.Uzależnienie społeczne inaczej nazywane uzależnieniem socjologicznym. Jest ono powiązane z zachowaniem nałogowym czy przyjmowaniem środków psychoaktywnych pod wpływem mody panującej w kręgach kulturowych, czy grupie. Uzależnienie społeczne wynika z silnej chęci przynależności do danej grupy. Taka osoba przyjmuje jej normy, obyczaje i wszelkie zasady. Taki rodzaj uzależnienia wynika z obowiązującej mody, jak na przykład promowanie szczupłych sylwetek może prowadzić do anoreksji.
Co powoduje uzależnienia?
Sposób powstawania uzależnienia psychologicznego jest bardzo prosty. Pierwszym etapem jest nadanie pozytywnego emocjonalnego znaczenia konkretnej substancji alb czynności. Chory myśli wtedy, że musi coś zrobić, aby poczuć się lepiej czy też odreagować. Dochodzi do stworzenia pewnej więzi między samopoczuciem człowieka a czynnikiem uzależniającym. Wskutek tego, układ nagrody zlokalizowany w mózgu zaczyna traktować daną substancję czy zachowania jako coś korzystnego i dobrze na niego oddziaływującego. Wtedy z czasem domaga się coraz większej jej ilości. Tworzy się wtedy błędne koło i pojawia się w końcu uzależnienie fizyczne, które jedynie potęguje nałóg. Wśród przyczyn nałogów wymienić można:
- nudę i pustkę emocjonalną,
- słabe radzenie sobie w trudnych sytuacjach, niska odporność psychiczna,
- trudne czy też traumatyczne wydarzenia w życiu,
- silny i długotrwały stres.
W takich sytuacjach substancja albo czynność spełnia ważną funkcję jako regulator negatywnych emocji. To patologiczna metoda radzenia sobie z problemami i negatywnymi emocjami. O wiele lepszym sposobem byłaby próba rozwiązania problemu oraz skonfrontowanie się z nim na terapii czy grupie wsparcia. W radzeniu sobie z emocjami pomocna okazuje się również relaksacja oddechowa i muzyczna.
Najczęściej występującymi uzależniamy są:
- pracoholizm,
- uzależnienie od słodyczy,
- alkoholizm,
- narkomania,
- uzależnienie od papierosów,
- zakupoholizm,
- hazard,
- uzależnienie od przyjmowanie leków z grupy pochodnych benzodiazepiny,
- uzależnienie od Internetu, gier, mediów społecznościowych,
- uzależnienie od pornografii i masturbacji.
W jaki sposób rozpoznać uzależnienie?
Na samym początku rozwoju uzależnienie, jego rozpoznanie może okazać się problematyczne. Rodzinie i przyjaciołom trudno jest rozpoznać to, kiedy u osoby bliskiej zostanie przekroczona pewna granica. Trudno jest wychwycić moment, gdy niewinna czynność czy też zażywanie substancji przemieni się w prawdziwe uzależnienie. Co ważne, osoby chore przez długi czas mogą też ukrywać swój problem. W jaki więc sposób stwierdzić nałóg? Objawy uzależnienia dotyczą zwłaszcza nagłej zmiany zachowania i sposobu spędzanego czasu. Niezbędna jest więc dokładna obserwacja danej osoby, jeżeli mamy podejrzenie, iż popadła ona w uzależnienie. Ostateczną diagnozę można postawić po dłuższej obserwacji, jeśli wystąpi kilka objawów uzależnienia. Chorobę można rozpoznać po tym, że dana osoba odczuwa przymus wykonywania jakiejś czynności czy stosowania środków odurzających, nie potrafi kontrolować swojego zachowania oraz występują fizjologiczne symptomy zespołu abstynencyjnego.
Czy istnieje profilaktyka uzależnień?
Do uzależnienia może doprowadzić wiele czynników. Skłonność do uzależnienia się mają większą zwłaszcza młodzi ludzie (dzieci, młodzież), co wynika z fizjologicznie mniejszego rozwinięcia się płatów czołowych odpowiadających za podejmowanie racjonalnych decyzji. Innym czynnikiem sprzyjającym uzależnieniem są predyspozycje genetyczne. Nie bez znaczenia jest także typ osobowości człowieka. Ludzie z osobowością lękową chętniej sięgają po substancje uzależniające. Profilaktyka polega przede wszystkim na samozaparciu, ustaleniu odpowiedniej granicy oraz skorzystaniu z pomocy lekarzy i terapeutów.